"Zdążyć przed panem
Bogiem" Hanny Krall to wywiad - reportaż, którego
głównym bohaterem jest MAREK EDELMANN, z-ca komendanta ŻOB-u (Żydowskiej
Organizacji Bojowej), po wojnie - lekarz kardiolog. Utwór ten opisuje
prostym, komunikatywnym językiem i niezwykle sugestywnie, z jednej
strony cierpienie i tragizm Żydów getta, z drugiej opowiada o przyjaźni,
bohaterstwie i walce o godność człowieka.
"Zdążyć przed Panem Bogiem" rozgrywa się na kilku płaszczyznach.
Jedna z nich dotyczy przeszłości naznaczonej martyrologią Żydów w okresie
II Wojny Światowej, którą poznajemy z relacji świadka i uczestnika
- Marka Edelmanna. Dzięki niemu poruszamy się również w teraźniejszości,
gdzie zdążyć przed Panem Bogiem znaczy zdążyć uratować chorego - odroczyć
nieuchronny przecież wyrok. Mniej wyeksponowanym, lecz również ważnym
wątkiem jest sprawa etycznych dylematów profesora Łódzkiej Akademii
Medycznej, Jana Mola, jednego z twórców i pionierów polskiej kardiochirurgii
transplantologicznej. Hanna Krall, dziennikarka i pisarka, dotarła osobiście
do żyjących bohaterów swojego utworu. Posługując się wywiadem i relacją
odautorską stworzyła przejmujące, pozbawione fikcji dzieło, które postanowiliśmy
przenieść na scenę.
Staraliśmy się unikać patosu oraz nadmiaru inscenizacyjnych środków
i spojrzeć na bohaterów naszymi, współczesnymi oczami. "Zdążyć
przed Panem Bogiem" wpisuje się znakomicie w repertuar "Stowarzyszenia
Dialog" jako kontynuacja "Rozmów z katem" K. Moczarskiego
- dialog czyli rozmowa z widzem na najbardziej ważkie i trudne tematy
dotyczące człowieka dzisiaj i w niedalekiej przyszłości.
Karolina Kasprzak, Tomasz Piasecki
|